طبقه متوسط جدید و فرهنگ مردم سالاری در ایران بررسی موردی شهر همدان
Authors
abstract
چکیده مفهوم مردمسالاری گرچه بیشتر برنوعی نظام سیاسی دلالت دارد که در آن مناصب و تصمیمات سیاسی به رأی و نظر عامه مردم متکی است، اما بیانگر نوعی از فرهنگ هم هست. از این نقطه نظر،نظام سیاسی مردمسالار با گونه های خاصی از ارزشها و گرایشهای سیاسی و اجتماعی تناظر و همنشینی دارد. بسیاری از صاحبنظران و پژوهشگران، به ویژه در چند دهه اخیر بر ارتباط مردمسالاری سیاسی با اندازه طبقه متوسط جدید شهری از یک سو و میزان ارزشها و گرایشهای مردمسالارانه در میان اعضای این طبقه تأکید کرده اند. اصولاً این انگاره رواج دارد که گرایش به فرهنگ مردمسالارانه در میان طبقه متوسط جدید شهری در سطح بالایی قرار دارد. سوال این است که آیا چنین وضعیتی در جامعه امروز ایران نیز قابل مشاهده است؟ در این مقاله میزان گرایش به فرهنگ مردمسالارانه در میان استادان دانشگاه و معلمان دوره متوسطه شهر همدان مورد پیمایش قرار گرفته است. دلایل انتخاب این جمعیت آماری این است که اولاً بنا بر مباحث و نظریه های مردمسالاری، این دو قشر، معرف بیشینه (ماکزیمم) گرایش به فرهنگ مردم سالارانه هستند؛ ثانیاً شهر همدان به عنوان یکی از شهرهای نسبتاً پر جمعیت و چند فرهنگی کشور، تا حدودی معرف میانگین وزن طبقه متوسط جدید شهری و گرایشهای آن در ایران امروز است. به این ترتیب، این پیمایش میتواند بیشینه گرایش به فرهنگ مردمسالارانه را در میان طبقه متوسط جدید شهری ایران امروز نشان دهد. در این پیمایش، با انتخاب نمونه ای معرف و با استفاده از شاخصه ای سنجش گر و پرسشنامه استاندارد و بومیشده، میزان گرایش این دو گروه به ارزشهای مردم سالارانه سنجیده شده است. نتایج پیمایش نشان میدهد گرایش به ابعاد هنجاری مردمسالاری در میان این دو قشر در مجموع کمی بیش از حد متوسط (حدود 60 درصد) و گرایش به ابعاد رفتاری مردمسالاری بسیار کمتر از حد متوسط (حدود 22 درصد) است. به این ترتیب فقط حدود 39 درصد از این دو گروه به مجموع ارزش های مردمسالارانه (اعم از هنجاری و رفتاری) گرایش دارند. بنابراین، مقاله به این نتیجه رسیده که با توجه به موقعیت و جایگاه اجتماعی و سیاسی این دو قشر، گرایش به فرهنگ مردم سالارانه در میان طبقه متوسط جدید شهری ایران، به احتمال زیاد، کمتر از حد انتظار است
similar resources
طبقه متوسط جدید و فرهنگ مردمسالاری در ایران بررسی موردی شهر همدان
چکیده مفهوم مردمسالاری گرچه بیشتر برنوعی نظام سیاسی دلالت دارد که در آن مناصب و تصمیمات سیاسی به رأی و نظر عامه مردم متکی است، اما بیانگر نوعی از فرهنگ هم هست. از این نقطه‌نظر،نظام سیاسی مردمسالار با گونه های خاصی از ارزشها و گرایشهای سیاسی و اجتماعی تناظر و همنشینی دارد. بسیاری از صاحبنظران و پژوهشگران، به ویژه در چند دهه اخیر بر ارتباط مردمسالاری سیاسی با اندازه طبقه متوسط جدید شهری ا...
full textبررسی رابطه دولت و طبقه متوسط جدید در جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی 1376 تا 1384)
این مقاله به بررسی رابطه دولت و طبقه متوسط در جمهوری اسلامی ایران در میانه سالهای 84-1376 می پردازد. سئوال اصلی این مقاله است که رابطه دولت های هفتم و هشتم با طبقه متوسط جدید در ایران عصر جمهوری اسلامی چگونه بوده است؟ فرضیه اصلی مقاله این است که وضعیت طبقه متوسط در این دوره شاهد رشد در برخی مولفه های مهم همچون آزادی های سیاسی، وضعیت زنان، پاسخگویی و ... بوده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دولت...
full textطبقه متوسط جدید در جوامع غربی و ایران
وضعیت، گسترش و موقعیت طبقه متوسط جدید در جوامع امروز، یکی از بحث برانگیزترین مباحث در محدوده قشربندی اجتماعی - اقتصادی است. البته طبقه متوسط جدید در جامعه شناسی کلاسیک سده نوزدهم و اوایل سده بیستم به دلیل دارا نبودد جایگاه ویژه ای در جامعه، چندان مورد عنایت و توجه نبود. ولی در تداوم سده بیستم و واقعیت یافتن گسترش کمی طبقه متوسط جدید، پذیرش، اهمیت و لزوم بررسی این طبقه وضوح بیشتری یافت. در این م...
full textطبقه متوسط جدید و نوسازی اقتصادی - اجتماعی در ایران
تحولات سیاسی - اجتماعی وضعیت اقشار و طبقات اجتماعی را متحول میسازد و از سویی نیز بسیاری از تحولات در چارچوب همکاری، رقابت و مبارزه طبقات اجتماعی با دولت شکل میگیرد. در ایران نیز فرآیند نوسازی که تحولی بس قابلتوجه به شمار میرود در دوران سلطنت محمدرضا شاه بهوجود آمد و در روابط متقابل طبقات اجتماعی با دولت تأثیر بسیار برجای گذاشت.
full textفرهنگ سیاسی دموکراتیک و طبقه متوسط جدید (مورد پژوهش: اساتید دانشگاه ها و دبیران مقطع متوسطه شهر همدان)
مقاله حاضر حاصل پژوهشی است درباره میزان گرایش به فرهنگ سیاسی دموکراتیک در میان اقشاری از طبقه متوسط جدید ایران با تأکید بر تأثیرات شاخصه های توسعه اقتصادی – اجتماعی. در این تحقیق از الگوی ترکیبی مارک تسلر و اینگلهارت برای مطالعه و شاخص یابی فرهنگ دموکراتیک استفاده شده است. روش مورد استفاده در این مطالعه پیمایش بوده است و جامعه آماری آن شامل اساتید دانشگاه های شهر همدان و دبیران مقطع متوسطه این ...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
پژوهش های راهبردی سیاستPublisher: دانشگاه علامه طباطبایی
ISSN 2345-6140
volume 3
issue 10 2015
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023